Voor de meeste mensen is vermoeidheid maar iets wat kort duurt. Je hebt jezelf helemaal afgepeigerd in de sportschool, hebt een lange dag op het werk gehad of iets teveel en tot te laat gedanst in de kroeg: je bent kapot. Gesloopt. Moe. Je rust wat uit op de bank of slaapt een beetje uit en hatsikidee, je bent weer helemaal de oude. Lijkt me zalig! Lang geleden dat dat bij mij ook zo werkte. Vermoeidheid is ongeveer onlosmakelijk met Crohn verbonden, dus moet ik naast rust ook andere dingen vinden om op te laden. Zeker wanneer de vermoeidheid extreme maten aanneemt. In deze blog deel ik die dingen. Als zijnde tips, voor hen die ook altijd vermoeid zijn door Crohn. Of andere redenen. Nou, komen ze.
1. Creëer momenten voor jezelf
Tussen al het werken, boodschappen doen, studeren, en noem maar op: creëer momentjes voor jezelf. Dit hoeft niets groots te zijn, je kan al beginnen met een kopje thee op een vast tijdstip. Gewoon even rust, alleen jij en het kopje thee. Focus je op dat moment, al is het maar voor 5 minuutjes. Het kan je helpen om even wat rust in je hoofd te brengen en daardoor in je lichaam.
2. Beweeg
Van alleen maar op de bank zitten, word je ook moe. Dus, kom van die bank af en move! Je hoeft niet meteen te gaan trainen voor een marathon, maar begin bijvoorbeeld met wandelen of zwemmen. Van lichamelijke inspanning word je lichaam blij en krijgt het ook meer energie. Doorbreek de vermoeidheid door juist inspanning te leveren. Wel oppassen dat je niet meteen te veel gaat doen.
3. Gezonde voeding
Voeding is natuurlijk sowieso een bron van energie. Maar voel je je echt uitgeput en heb je het idee dat niets meer helpt? Kijk eens kritisch naar je voedingspatroon. Drink je voldoende water? Krijg je genoeg vezels en eiwitten binnen? Misschien eet je wel te weinig of ontbreken er essentiële voedingsstoffen in jouw dagelijks maaltijden. Gezonde voeding kan heel veel met je energieniveau doen.
4. Geef het aan op je werk
Vermoeidheid en werken is een uitdaging. De beste manier om goed om te gaan met je vermoeidheid op je werk is om er open over te zijn. Praat erover en kijk of je tot een oplossing kunt komen. Misschien kun je een kort rustmomentje inlassen of kun je na je lunchpauze even een kleine wandeling maken.
5. Leer hoe je met stress om kunt gaan
Dit is natuurlijk een hele lastige, vind ik zelf ook. Ik kan supergoed stressen, iets minder goed stress beheersen. Ik probeer het toch dapper iedere keer weer, door heel bewust te ademhalen of door te relativeren. Op internet kun je ontspanningstrainingen vinden, of probeer anders een yoga. Of misschien heb je een andere manier om volledig te ontspannen. Vind iets wat jouw stress wegneemt en relax!
6. Don’t be afraid
Wees niet bang om erover te praten. Je omgeving kan niet in jouw hoofd kijken en voelt niet wat jij voelt. Geef het aan als iets niet gaat en vraag of iemand anders het voor je wil doen. Vraag om hulp, het is ok.
7. Zoek afleiding
Ik heb al honderd verschillende nieuwe hobby’s geprobeerd, bijvoorbeeld het houden van een bullet journal. Voor mij werkte het niet, omdat ik al moe werd bij het idee dat ik mijn agenda zelf moest gaan tekenen. Inmiddels heb ik een hobby gevonden die ik écht heel leuk vind: gitaar spelen. Ik probeer mezelf liedjes aan te leren en doordat ik me dan goed moet focussen, heb ik geen tijd om ergens anders aan te denken. Laat staan aan vermoeidheid. Het werkt onwijs ontspannend voor mij.
8. Slaap genoeg
Ja, wellicht een open deur maar als je al supervermoeid bent is het natuurlijk niet handig om laat naar bed te gaan. Pas je slaap aan op je vermoeidheid. Ga eerder naar bed zodat je zeker weet dat je voldoende slaap krijgt, dan kan het daar in ieder geval niet aan liggen 😉
9. Maak het inzichtelijk voor jezelf
Heb je jezelf wel eens goed afgevraagd waar je nou echt moe van wordt en waar je energie van krijgt? Maak eens een logboekje waarin je deze dingen bijhoudt. Geef aan op een schaal van 1 tot 10 hoe vermoeiend een bepaalde actie of gebeurtenis was. Zo creëer je bewustwording en krijgt je inzicht in wat jouw extra vermoeid maakt. Naast deze energievreters, hou je ook de energiegevers bij. Het is namelijk wel belangrijk om leuke dingen te blijven doen. Dingen die je geen energie kosten, maar het juist geven.
10. You’re a not alone!
Weet dat je niet de enige bent met dit probleem. Uit onderzoek van de CCUVN is gebleken dat ernstige vermoeidheid bij mensen met IBD sneller voorkomt, heftiger aanvoelt en ook langer aanhoudt. Onder patiënten met IBD heeft 87% last van vermoeidheid, dus je bent echt niet de enige. Het is lastige te accepteren omdat je energieniveau niet alleen bepalend is voor wat je kan doen op een dag, het bepaald ook vaak hoe je je mentaal voelt. Wanneer je hier heel erg veel last van hebt, kan cognitieve gedragstherapie misschien nog een uitkomst bieden.